Prawie 3 lata temu napisaliśmy artykuł Wadliwe układy BGA firmy nVidia – lista, który traktował o wadliwych układach BGA produkowanych przez firmę nVidia. Od opublikowania tamtego artykułu minęło sporo czasu i dane w nim zawarte nieco się zdeaktualizowały – w kwestii wadliwych układów BGA nastąpiły pewne roszady, pojawiły się nowe układy i ogólnie materia ta z biegiem czasu stała się nieco bardziej zawiła oraz poszerzyła się o nowe wątki. W tym artykule opiszemy jak wygląda na dzień dzisiejszy sprawa z wadliwymi układami BGA w laptopach a będziemy posiłkować dosyć wiarygodnymi danymi – artykuł będzie się opierał na statystykach prowadzonych przez nasz serwis na przestrzeni ostatnich 4 lat podczas których wymieniliśmy tysiące układów BGA w laptopach.
SPIS TREŚCI:
Na początek zacznijmy od wykresu, który może być nieco zaskoczeniem dla osób, które miały styczność z tematem wadliwych układów firmy nVidia sprzed kilku lat. Otóż przez długi czas zdążyła utrzeć się opinia, że to firma nVIdia wypuściła na rynek wadliwe układy BGA, natomiast o układach firmy ATI nikt prawie nie wspominał. Owszem, sama nVIdia przyznała się do winy i opisała szerzej zjawisko „Bump Crack” które jest przyczyną wady układów BGA tegoż producenta. Mówiono wtedy, że wszystkie układy BGA firmy nVidia wyprodukowane przed 2009 rokiem posiadają tą wadę, natomiast układy wyprodukowane po 2009 roku są wersją poprawioną.
Lecz teraz czas zweryfikował nieco powyższą teorię i na chwilę obecną jest ona coraz mniej wiarygodna. Głównym powodem jest statystyka awaryjności układów BGA, którą nasz serwis prowadzi na podstawie wymienianych przez nas układów BGA i przedstawia ona nieco inne fakty. Owszem układy BGA firmy nVidia w dalszym ciągu są u nas wymieniane w bardzo dużych ilościach, natomiast wymieniamy też duże ilości układów BGA firmy ATI (obecnie ATI/AMD) – ilości znacznie większe niż w przypadku nVidii – mówiąc wprost – proporcje się odwróciły i teraz układy ATI są najbardziej awaryjnymi układami BGA w laptopach – mimo, że zwykło się uważać, iż to nVidia wypuściła na rynek układy BGA z wadą. Poniższy wykres powinien jasno przedstawić opisane tutaj fakty:
Wśród układów BGA firmy ATI prym wiodą mostki północne. Pierwsza trójka pełni funkcję mostków północnych, w tym dwa z nich (216-0674026 i 216-0752001) pełnią także funkcję układu graficznego gdyż posiadają go zintegrowanego w swojej konstrukcji (jest to Radeon Mobility HD3200 oraz Radeon Mobility HD4200/4250). Reszta układów z dalszych pozycji pełni rolę na przemian – mostków północnych, mostków północnych ze zintegrowaną kartą graficzną oraz dedykowanych układów graficznych.
216-0674026 – Karta graficzna Radeon HD3200 / Most północny | 912 szt. |
215-0674034 – Most północny RX781 / RS780MN | 810 szt. |
216-0752001 – Karta graficzna Radeon HD4200 / Most północny | 516 szt. |
216-0774007 – Karta graficzna Radeon HD5470 | 246 szt. |
216-0674022 – Karta graficzna Radeon HD3200 / Most północny | 198 szt. |
215-0752007 – Most północny RX781 / RS780MN | 138 szt. |
216-0728018 – Karta graficzna Radeon HD4570 | 90 szt. |
216-0707011 – Karta graficzna Radeon HD3450 | 78 szt. |
216-0674024 – Karta graficzna Radeon HD3200 / Most północny | 42 szt. |
216QMAKA14FG – Karta graficzna Radeon HD2400 | 42 szt. |
Wśród układów nVidia, które wymieniamy w naszym serwisie laptopów, wciąż górują te same pozycje, które znalazły się w naszym zestawieniu sprzed prawie trzech lat (Wadliwe układy BGA firmy nVidia – lista). Co prawda zaczęły się pojawiać nowe pozycje, które w poprzednim zestawieniu nie zostały ujęte, jednak stopień ich awaryjności jest na tyle niski, że nie łapią się na pierwszą dziesiątkę. Czy może to o czymś świadczyć? Można domniemać, że nVidia po swojej wpadce postanowiła już drugi raz błędów nie popełniać. Teorię tą uzasadnia lista TOP 10 najczęściej psujących się układów, z których każdy, który się na niej znalał, został wypuszczony na rynek przed rokiem 2009 (przypomnijmy, że rok 2009 miał być rokiem w którym nVidia zaczęła produkować poprawione wersje układów BGA).
G86-770-A2 – Karta graficzna GeForce 8600M GS | 654 szt. |
G86-730-A2 – Karta graficzna GeForce 8400M GS | 474 szt. |
G84-600-A2 – Karta graficzna GeForce 8600M GT | 270 szt. |
G86-630-A2 – Karta graficzna GeForce 8400M GS | 204 szt. |
NF-G6150-N-A2 – Karta graficzna GeForce Go6150 | 174 szt. |
GF-GO7600-H-N-B1 – Karta graficzna GeForce Go7600 | 162 szt. |
G86-735-A2 – Karta graficzna GeForce 8400/8600M GS | 78 szt. |
NF-G6100-N-A2 Karta graficzna GeForce Go6100 | 78 szt. |
G86-750-A2 – Karta graficzna GeForce 8400/8600M GS | 72 szt. |
G86-703-A2 – Karta graficzna GeForce 8400/8600M GS | 66 szt. |
Zobaczmy teraz jak wygląda ogólne zestawienie najczęściej psujących się układów BGA obojga producentów – ATI i nVidia. Wykres ten powstał na podstawie wszystkich układów BGA jakie wymienialiśmy w naszym serwisie laptopów na przestrzeni ostatnich 4 lat i zawęzliliśmy wykres do 20 modeli, gdyż dalej liczba wymienianych układów była jednostkowa, niewiele wnosząca do statystyki. Uważamy, że jest to wiarygodna próbka, aby na jej podstawie móc określać awaryjność poszczególnych układów. Rzecz jasna, trzeba wziąć po uwagę czynniki takie jak popularność danego modelu laptopa w którym występują te układy, do tego dochodzi regionalność występowania danego sprzętu (trochę inaczej wyglądał by ten wykres gdyby zrobić go na podstawie laptopów popularnych np. w USA czy w Azji). Przyjmijmy zatem, że wykres ten odnosi się do najbardziej awaryjnych układów BGA w laptopach sprzedawanych na naszym rodzimym rynku.
216-0674026 – Karta graficzna Radeon HD3200 / Most północny | 912 szt. |
215-0674034 – Most północny RX781 / RS780MN | 810 szt. |
G86-770-A2 – Karta graficzna GeForce 8600M GS | 654 szt. |
216-0752001 – Karta graficzna Radeon HD4200 / Most północny | 516 szt. |
G86-730-A2 – Karta graficzna GeForce 8400M GS | 474 szt. |
G84-600-A2 – Karta graficzna GeForce 8600M GT | 270 szt. |
216-0774007 – Karta graficzna Radeon HD5470 | 246 szt. |
G86-630-A2 – Karta graficzna GeForce 8400M GS | 204 szt. |
216-0674022 – Karta graficzna Radeon HD3200 / Most północny | 198 szt. |
NF-G6150-N-A2 – Karta graficzna GeForce Go6150 | 174 szt. |
GF-GO7600-H-N-B1 – Karta graficzna GeForce Go7600 | 162 szt. |
215-0752007 – Most północny RX781 / RS780MN | 138 szt. |
216-0728018 – Karta graficzna Radeon HD4570 | 90 szt. |
216-0707011 – Karta graficzna Radeon HD3450 | 78 szt. |
G86-735-A2 – Karta graficzna GeForce 8400/8600M GS | 78 szt. |
NF-G6100-N-A2 Karta graficzna GeForce Go6100 | 78 szt. |
G86-750-A2 – Karta graficzna GeForce 8400/8600M GS | 72 szt. |
G86-703-A2 – Karta graficzna GeForce 8400/8600M GS | 66 szt. |
GF-GO7400-B-N-A3 G86-703-A2 – Karta graficzna GeForce Go7400 | 66 szt. |
NF-SPP-100-N-A2 – Most północny nVidia SPP-100 | 66 szt. |
Jako że ogólne 4 letnie zestawienie ujmuje wszystkie układy które psuły się od roku 2010 do 2014, to 12 miesięczne zestawienie pozwala rzucić światło na to, jakie układy BGA zaczynają się psuć właśnie teraz. W tym wykresie ujęliśmy 25 modeli, aby złapać te, które w przeciągu ostatnich 12 miesięcy coraz częściej pojawiają się w naszym serwisie laptopów. Tak prezentuje się najaktualniejszy wykres awaryjności układów BGA, czyli wykres z ostatnich 12 miesięcy (od 10.10.2013 do 10.10.2014):
215-0674034 – Most północny RX781 / RS780MN | 432 szt. |
216-0752001 – Karta graficzna Radeon HD4200 / Most północny | 372 szt. |
216-0674026 – Karta graficzna Radeon HD3200 / Most północny | 348 szt. |
G86-770-A2 – Karta graficzna GeForce 8600M GS | 258 szt. |
215-0752007 – Most północny RX781 / RS780MN | 138 szt. |
G86-730-A2 – Karta graficzna GeForce 8400M GS | 120 szt. |
G84-600-A2 – Karta graficzna GeForce 8600M GT | 84 szt. |
216-0774007 – Karta graficzna Radeon HD5470 | 78 szt. |
216-0674022 – Karta graficzna Radeon HD3200 / Most północny | 60 szt. |
NF-G6150-N-A2 – Karta graficzna GeForce Go6150 | 54 szt. |
216-0707011 – Karta graficzna Radeon HD3450 | 42 szt. |
216-0728018 – Karta graficzna Radeon HD4570 | 36 szt. |
216-0729042 – Karta graficzna Radeon HD4650/Radeon HD550V | 36 szt. |
216-0772000 – Karta graficzna Radeon HD5650 | 36 szt. |
G84-625-A2 – Karta graficzna Radeon GeForce 8600M GT/GeForce Quadro | 36 szt. |
NF-G6100-N-A2 Karta graficzna GeForce Go6100 | 36 szt. |
GF-GO7600-H-N-B1 – Karta graficzna GeForce Go7600 (z obsł. HDMI) | 30 szt. |
GF-GO7600-H-N-B1 – Karta graficzna GeForce Go7600 (bez obsł. HDMI) | 30 szt. |
216-0707005 – Karta graficzna Radeon HD3470 | 24 szt. |
216-0774009 Karta graficzna Radeon HD5470 | 24 szt. |
G86-620-A2 – Karta graficzna Radeon GeForce 8400MGS/GeForce Quadro | 24 szt. |
GF-GO7400-B-N-A3 Karta graficzna Radeon GeForce Go7400 | 24 szt. |
216-0728014 – Karta graficzna Radeon HD4570 | 18 szt. |
216-0833000 – Karta graficzna Radeon HD7670 | 18 szt. |
216MJBKA15FG – Karta graficzna Radeon HD2600 | 18 szt. |
W porównaniu do zeszłych 4 lat, możemy teraz na podstawie ostatnich 12 miesięcy zauważyć, że do zestawienia przybyło kilka nowych modeli układów, które jeszcze kilka lat temu nie trafiały do serwisu.
Układy BGA które zaczęły psuć się niedawno:
Nie oznacza to nic szczególnego. Po prostu układy te weszły na rynek kilka lat temu i zaczynają powoli ulegać awarii. Można prognozować, że zjawisko to będzie się nasilać z biegiem czasu, czyli powyższe modele zaczną ulegać awarii coraz częściej, prawdopodobnie równolegle z nimi będą się psuć inne układy, które trafiły na rynek równo z nimi lub niedługo przed lub po nich, natomiast ubywać będzie układów z czołówi wykresu, gdyż po prostu laptopy, w których są one montowane, bedą powoli wypierane z rynku a ich użytkownicy zastąpią je nowymi modelami – ot zwyczajna „zmiana pokoleniowa” – stare laptopy a co za tym idzie – układy idą w zapomnienie a na ich miejsce wchodzą nowe jednostki.
Problem z układami BGA tkwi w ich wadliwej strukturze wewnętrznej a dokładniej mówiąc w połączeniu krzemowego rdzenia z obudową układu. Poniższa ilustracja powinna naświetlić problem:
Po kilku latach użytkowania, połączenie często ulega przerwaniu wskutek pękania spoiwa, powodując po prostu permanentne uszkodzenie takiego układu BGA. Występują także inne problemy takie jak delaminacja obudowy, rozwarstwienie się struktury krzemowej, zwarcia wewnątrz układu BGA. Jednak uszkodzenie spoiwa łączącego krzem z obudową układu do najczęściej spotykany problem.
Fakt jest jeden – układy BGA psują się. Trudno tutaj stwierdzać, czy jest to wada fabryczna, czy może natura tego typu podzespołów wynikająca z… no właśnie, z czego? Najprościej uzasadniać to wadą fabryczną, wszak logicznie jest to wytłumaczalne, pomyślmy – coś działa dobrze i nagle przestaje a sytuacja ta występuje masowo – musi to być wada, bo przecież gdyby nie była, to awarie występowały by jednostkowo a nie masowo.
Taki tok rozumowania jest zasadny, jednak zastanówmy się nad drugim aspektem. Na pewno nie jeden z Was usłyszał opinię mówiące, że dzisiaj nie robi się tak trwałego sprzętu jak kiedyś. Jest to stuprocentowa racja poparta dowodami empirycznymi – wystarczy spojrzeć na współczesny rynek RTV i AGD a wnioski nasuwają się same.
Trwałość i jakość sprzętów produkowanych w ostatnich latach drastycznie spadła. Najczęściej spotykane uzasadnienie tej sytuacji to cięcie kosztów produkcji. Na pewno jest to na rękę producentom, niekoniecznie konsumentom. Konsekwencje jakie niesie za sobą obniżenie trwałości i jakości to żywotność sprzętów – i tak dochodzimy do jednej z tez o tym, że tak naprawdę chodzi o tak zwane „celowe postarzanie produktu”, co prowadzi do konkluzji iż układy BGA psują się, bo tak chce ich producent po to, abyśmy za kilka lat nabyli nowy produkt.
Jakaś częśc konsumentów na pewno tak postępuje, lecz jednak dla większości z użytkowników wydanie kiluset złotych na naprawę a wydanie kilku tysięcy na nowy sprzęt robi znaczną różnicę i większośc z nich decyduje się na pierwszą opcję, tym bardziej, że dostępne są na rynku fabrycznie nowe układy BGA a ich wymianę jest w stanie przeprowadzić serwis laptopów, który posiada odpowiednie zaplecze techniczne i wiedzę – w tym nasz serwis.
Nie naprawia się układów BGA samych w sobie – to znaczy nie istnieje możliwość naprawienia układu BGA, który posiadamy w swoim laptopie – dlaczego? Ponieważ technologicznie jest to niewykonalne, ale i tak większość serwisów, które myślą iż da się naprawić układ BGA, oferuje tak zwany Reballing BGA czyli wymianę spoiwa łączącego ukłąd BGA z płytą główną laptopa (nie mylić ze spoiwem łączącym krzem z obudową układu!). Naprawa taka jest nieskuteczna ponieważ usterka powraca maksymalnie po kilku miesiącach. Sprawa jest prosta – uszkodzony układ BGA wymieniamy na fabrycznie nowy. Dzięki temu przywracamy naszego laptopa do życia i będziemy mogli się nim cieszyć przez następne kilka lat. Ważną rzeczą jest, aby wymianę układu BGA zlecić fachowcom, gdyż w tej branży często można spotkać nieuczciwych wykonawców.
Wymiana układu BGA w laptopie nie należy do łatwych czynności. Przede wszystkim wymaga wiedzy, wymaga też doświadczenia a przede wszystkim wymaga posiadania specjalistycznego sprzętu i umiejętności jego obsługi.
Poniżej film z wymiany układu BGA w naszym serwisie laptopów:
Film dotyczy laptopa DELL 15R, lecz w większości laptopów procedura wymiany układu BGA wygląda identycznie.
Pamiętaj, że jedyną skuteczną metodą naprawy tej usterki jest WYMIANA UKŁADU NA NOWY. Jeśli ktoś zaproponuje Ci naprawę za pomocą innych zabiegów tak jak na przykład Reballing, wygrzewanie, reflow itp. nie daj się na to nabrać! Jest to tylko tymczasowa metoda naprawy, pomagająca góra na 3-6 miesięcy (tyle też maksymalnie gwarancji dają nieuczciwi lub nierzetelni wykonawcy oferujący takie usługi).
Zapraszamy do artykułu na ten temat autorstwa naszej firmy: Zepsuty laptop lub karta graficzna? Uważaj na reballing BGA!
Nasz serwis posiada fabrycznie nowe układy oraz udziela na naprawę laptopa 12 miesięcy gwarancji.
Pytanie to jest pytaniem trudnym. Nie dlatego, że nie wiadomo w których laptopach występują wadliwe układy BGA czy to ATI czy nVidia, a dlatego, że tych laptopów jest na naszym i nie tylko naszym rynku – zatrzęsienie. W tym miejsc można by wymienić dziesiątki producentów i setki modeli.
My ograniczymy się do wymienienia listy producentów, gdyż wymienianie każdego z modeli uczyniło by ten artykuł co najmniej kilkaset razy dłuższym. Wspomniani producenci to:
W tym miejscu dodamy też listę WSZYSTKICH modeli układów BGA, jakie mieliśmy okazję wymieniać w naszym serwisie laptopów.
Lista wszystkich układów BGA wymienianych w naszym serwisie laptopów:
Artykuł ten porusza głównie tematykę wadliwych układów BGA firmy ATI oraz nVidia. Jednak czy układy te są wadliwe, czy też jest to celowe działanie – można na ten temat zakładać hipotezy poparte bardzo racjonalnymi dowodami, ale bez oficjalnego stanowiska producentów tychże układów BGA nie należy wyciągać decydujących wniosków i określać stanu rzeczy.
Najrzetelniej jak potrafimy postaraliśmy się opisać fakty w powyższym artykule, jednak ostateczną interpretacje pozostawiamy naszym czytelnikom i klientom.
Na szczęście problem wadliwych układów BGA nie jest problemem, który wyklucza nasz sprzęt z użytkowania. Układy BGA da się bezproblemowo wymieniać – oczywiście w określonych warunkach i za pomocą określonych narzędzi, tak więc w tym celu będziemy musieli udać się do specjalistów – niemniej jednak jest to możliwe i w całym tym zamieszaniu nie należy się złościć lub załamywać z tego powodu, że posiadamy laptopa z wadliwym układem ponieważ rozwiązanie problemu jest na wyciągnięcie ręki.
Jeszcze jedna rzecz na koniec, która być może jest nurtująca – dlaczego przez cały czas używane jest słowo „wadliwy” skoro do końca nie wiadomo czy jest to wada? Powód jest prosty i wynika z osobistej interpretacji autora – jeśli coś działa i nagle przestaje a w dodatku występuje masowo – musi to być jakaś wada – zaplanowana lub nie – w samej swojej istocie jest wadą. Stąd to nazewnictwo :)
Brak obrazu w laptopach serii Lenovo IdeaPad Zauważyliśmy, że we wszystkich modelach serii IdeaPad i…
Usterka gniazda HDMI w laptopach - Brak obrazu na monitorze zewnętrznym W laptopach które często…
Wyrwane gniazdo baterii - na przykładzie laptopa Asus GL704 W laptopach marki Asus bardzo często…
Jakie objawy mogą wskazywać na uszkodzoną taśmę matrycy w laptopie? Podczas poruszania klapą matrycy znika…
W artykule, pokażemy jak wygląda poprawna wymiana klawiatury zgrzewanej w laptopie marki Asus VivoBook 15.…
Co to za masowy problem? Bardzo często w ostatnim czasie naprawiamy laptopy gamingowe Lenovo Legion,…
Czytasz stronę w wersji AMP. Link do pełnej wersji na końcu strony.