Ocena użytkowników:

Dziś poruszymy kilka tematów, ale jak można się domyślać po tytule artykułu – głównym wątkiem będą procesory Intela lutowane do płyty głównej laptopa i wszelkie komplikacje jakie przynoszą one dla serwisu oraz dla właściciela laptopa. Porównamy jak to było kiedyś z tymi procesorami a jak jest teraz, jakie ograniczenia nakładają lutowane procesory a jakie przynoszą korzyści zarówno z punktu widzenia serwisu laptopów jak i użytkownika.

SPIS TREŚCI:

Słowo wstępu i krótka lekcja historii
Jak szybko, łatwo i nieświadomie zepsuć nowoczesnego laptopa?
Im nowszy laptop tym droższa (i trudniejsza) naprawa – kiedyś było inaczej
Czy w moim laptopie jest problemowy procesor? Jakie są objawy uszkodzenia?
Jak się wymienia lutowany procesor i dlaczego to takie trudne?
Podsumowanie

Słowo wstępu i krótka lekcja historii

Do napisania tego artykułu nakłonił nas fakt, że z roku na rok w dziedzinie elektroniki, szczególnie na polu urządzeń przenośnych w tym laptopów – następuje bardzo dynamiczna integracja i miniaturyzacja. Te zjawiska same w sobie nie są niczym złym – patrząc pod wieloma kątami można by nawet rzec, że są pozytywne – miniaturyzacja to przecież mniejsze gabaryty sprzętu, mniejsze zużycie energii czyli dłuższa praca na baterii – bardzo pożyteczne aspekty użytkowe.

Jednak w tym całym postępie producenci laptopów zdają się oprócz działania na korzyść użytkownika, działać także na swoją korzyść – to też nic dziwnego – wszak produkują nowoczesne laptopy, aby na tym zarabiać, jednak cień wątpliwości na ich dobre intencje rzuca sposób, w jaki produkują te laptopy i co zyskuje a co traci na tym użytkownik.

Aby wyjaśnić powyższą myśl, trzeba by się cofnąć o jakieś 10 lat do czasów gdy laptopy były jeszcze produkowane według podobnej koncepcji co komputery stacjonarne, czyli można było bez problemu wymienić procesor na lepszy, dołożyć pamięci RAM, czasami nawet zamontować lepszą kartę graficzną i to wszystko można było wykonać samodzielnie jeśli tylko posiadało się odrobinę umiejętności majsterkowicza oraz 2 śrubokręty – krzyżakowy i płaski. Także w razie uszkodzenia się któregoś ze wspomnianych elementów nie było problemów z jego wymianą (no może oprócz karty grafiki, gdyż ta w większości przypadków jest lutowana do płyty głównej).

compal-fl90-92-IFL90-IFT00-LA-3541P-plyta-mxm_and_socket

Płyta główna do laptopa COMPAL FL90 jako przykład płyty „z tych dobrych czasów” gdzie większość rzeczy można było wymienić bez większego trudu. W czerwonych ramkach zaznaczono elementy, które w tej płycie można było wymienić samemu – procesor, RAM oraz kartę graficzną (na zdjęciu widnieje tylko puste gniazdo do którego wkłada się kartę).

Obecnie zaś mamy bardzo mocny trend dążący do wspomnianej na początku miniaturyzacji i integracji podzespołów. Jak wspomniane zostało wcześniej – z idei jest to dobre zjawisko, jednak w praktyce producenci laptopów wydają się go nadużywać niekoniecznie z korzyścią dla użytkownika. W tym artykule wyjaśnimy dlaczego.

Jak szybko, łatwo i nieświadomie zepsuć nowoczesnego laptopa?

Tytuł tego akapitu to pierwszy z powodów dla których możemy śmiało snuć tezę, że obecne laptopy robione są w taki sposób, aby zepsuły się z byle powodu. Może nie aż tak dosłownie, jednak dla porównania wystarczy powiedzieć, że to co zabija współczesne laptopy, na tych wyprodukowanych 10 lat temu nie robiło wrażenia albo powodowało niewielkie straty, łatwe i niedrogie w naprawie.

W tym konkretnym przypadku mówimy o tak niewinnej czynności, jak włożenie w USB uszkodzonego urządzenia, lub np. po prostu w tyczki od słuchawek – przecież w wielu laptopach gniazdo słuchawkowe jest zaraz obok gniazda USB. Czym to może poskutkować? Uwaga – bardzo drogim i trudnym w naprawie uszkodzeniem mostu PCH (odpowiedzialnego m.in. za kontrolę USB), który na domiar złego jest zintegrowany z procesorem a procesor wlutowany jest w płytę główną. Również połamane gniazdo USB może być wielkim zagrożeniem – przecież może się to zdarzyć np. gdy dużo podróżujemy z laptopem i zapomnimy wyjąć Pendrive z gniazda USB wkładając laptopa do torby – to również może spowodować śmiertelne w skutkach dla laptopa zwarcie. O takich przypadkach i podobnym przypadkach można przeczytać w jednym z naszym artykułów: Uszkodzenie portu USB – wyłamany plastik i wygięte blaszki mogą doprowadzić do drogich uszkodzeń.

Gdy mamy w laptopie takie ułożenie gniazd to nie trudno o pomyłkę tego typu.

Chyba już pisaliśmy o tym, że w laptopie sprzed 10 lat to nie byłby aż tak koszmarnie drogi i trudny problem? ;)

Im nowszy laptop tym droższa (i trudniejsza) naprawa – kiedyś było inaczej

Wspomniane „kiedyś” nie było wcale tak dawno, bo do dnia dzisiejszego wciąż wiele osób używa laptopów, które konstrukcyjnie reprezentują zupełnie inny świat względem obecnie produkowanych maszyn. Z punktu widzenia serwisanta, nie trudno oprzeć się wrażeniu, że generalnie zmieniła się cała filozofia produkcji sprzętu i sposobu jego sprzedaży. Kiedyś kupując sprzęt za 3 do 5 tysięcy złotych kupowało się go w przekonaniu, że będzie służył długie lata i rzeczywiście tak było – laptopy z poprzedniej dekady do dziś służą swoim właścicielom.

: Laptop HP Pavilion DV6000 = przykład laptopa prawie nieśmiertelnego – mimo kilku wad – ogólna jakość wykonania jest bardzo wysoka. Laptop sprzed 10 lat służy niektórym użytkownikom do dziś.

: Acer Extensa 5220 = przykład laptopa taniego i dobrego. Jest on na tyle prosty, że nie ma się w nim co zepsuć (oprócz felernych zawiasów). Przykład, że można coś zrobić tanio i dobrze.

Jak jest dzisiaj? Ja osobiście jako serwisant, porównuję kupno nowego sprzętu jako kupno abonamentu do jego użytkowania. Bo jak inaczej nazwać sytuację, gdzie wydajemy ponad 3 tysiące zł. na nowego laptopa, który średnio po 3 latach (również bardzo często po upływie gwarancji) zaczyna się rozsypywać na wiele sposobów – od pękania obudowy po poważne usterki płyty głównej. Wtedy mamy dwa wyjścia – albo kupować nowego laptopa albo wydawać pieniądze na naprawę i to niemałe bo naprawa laptopa starszego typu jest bardzo często o 100-150% tańsza od naprawy nowoczesnego laptopa z lutowanym procesorem, za ten sam typ usterki (załóżmy, że będzie to uszkodzenie mostu lub procesora).

Czyli wydajemy 3 tysiące, co podzielone na 36 miesięcy (3 lata) daje jakieś 83 zł miesięcznie – tyle co abonament na średniej klasy telefon komórkowy, tylko telefon jest przeważnie wart o połowę mniej i często służy dużej – chyba, że sami go zepsujemy. Tak więc wydaje mi się, że w związku z powyższym porównanie kupna laptopa do abonamentu jest jak najbardziej trafne ;)

Zastanów się i oblicz, czy kupując dziś nowego laptopa kupujesz sprzęt na wiele lat czy raczej abonament na kilkuletnie używanie sprzętu.

Czy w moim laptopie jest problemowy procesor? Jakie są objawy uszkodzenia?

To czy w Twoim laptopie posiadasz typ procesora omawiany w tym artykule dowiesz się po prostu sprawdzając jego model. Możesz to zrobić poprzez otwarcie menu właściwości swojego komputera i będzie tam podany model procesora jaki posiadasz. Potem pozostaje już przy użyciu wyszukiwarki (np. google grafika) sprawdzić jak wygląda Twój procesor i już będzie wiadomo czy jest lutowany do płyty oraz czy posiada zintegrowany most PCH (są też wersje procesorów lutowanych do płyty, ale bez zintegrowanego mostu PCH.

: Widok okna właściwości mojego komputera, gdzie zaznaczone jest pole z modelem procesora.

: Model procesora po wpisaniu w google daje nam takie wyniki jak powyżej. Na zaznaczonym zdjęciu widać, że procesor jest lutowany i posiada zintegrowany most PCH. (mniejszy kwadracik po prawej).

Jakie są objawy uszkodzenia procesora lub mostu PCH zintegrowanego z procesorem?

Główne objawy to:

Całkowita „matrwica” laptopa – po prostu nie włącza się on, nie reaguje na włącznik
Czarny ekran po uruchomieniu
Problemy działaniem portów USB

Jednak przede wszystkim trzeba zacząć od tego czy użytkownik zrobił coś, co mogło doprowadzić do awarii procesora. Najczęściej dochodzi do uszkodzenia w trzech przypadkach:

Przy włożeniu do portu USB czegoś co nie powinno się tam znaleźć – czasami może być to wtyczka słuchawek, którą zamiast wcelować w gniazdo słuchawkowe, trafiliśmy w gniazdo USB. Może to też być wina dzieci, które najczęściej obchodzą się z laptopem niezbyt roztropnie i wciskają różne rzeczy w różne otwory w laptopie.

Gdy włożymy coś do USB w nowoczesnym laptopie to tylko ogromne szczęście może nas uratować od poważnej usterki.

Przy pękniętej taśmie matrycy – czasami może się to zdarzyć nagle bez zapowiedzi, czasami też taśma matrycy może dawać znać o swoim uszkodzeniu poprzez zanikanie obrazu, migotanie, różne zakłócenia zmieniające się zależnie od kąta nachylenia. Spowodowane jest to tym, że taśma matrycy działa poprzez szynę LVDS albo eDispalPort, które to są zintegrowane z procesorem i łączą matrycę bezpośrednio z nim – gdy w taśmie dojdzie do zwarcia może ono przejść na procesor uśmiercając go.

W nowszych laptopach uszkodzona taśma matrycy często może spowodować poważne uszkodzenia.

Przy samodzielnych próbach rozkręcania laptopa, np. przy czyszczeniu – nowsze laptopy utrudniają swoją eksploatacje także pod względem ich konserwacji. Jak zostało to wspomniane wcześniej – to co kiedyś na laptopach nie robiło wrażenia (np. drobne zwarcie z powodu upuszczenia śrubki na płytę gł, czy wyładowania ESD), dzisiejsze laptopy potrafi zabić. Zatem niewinne czyszczenie kurzu czy wymiana past, może skończyć się zwarciem – oczywiście najczęściej wynika to z winy użytkownika (np. nieodłączenie baterii w trakcie czyszczenia wnętrza) jednak starsze laptopy są dość odporne na takie błędy a nowsze konstrukcje coraz częściej tego nie wybaczają.

Czasami tak niewinna czynność jak czyszczenie laptopa z kurzu może doprowadzić do jego uszkodzenia – szczególnie w nowych laptopach.

Jak się wymienia lutowany procesor i dlaczego to takie trudne?

Przede wszystkim przedstawmy może, czym się różni ten procesor od innych a także, czym się różni jako (jako chip BGA) od innych chipów BGA.

Jak wcześniej wspominaliśmy, jeszcze nie tak dawno, prawie każdy procesor w laptopie był montowany za pomocą dedykowanego gniazda i można go było w każdej chwili z tego gniazda wyjąć i wymienić, wyglądało to tak:

Coraz rzadziej mamy możliwość samodzielnej wymiany procesora, który jest osadzony w gnieździe.

Dzisiaj praktycznie każdy nowy laptopa ma procesor lutowany do płyty głównej, a bardzo duża część tych procesorów posiada dodatkowo zintegrowany most PCH (który kiedyś był montowany na płycie jako osobny układ):

: Procesor Intel przylutowany do płyty głównej.

: Procesor Intel przylutowany do płyty głównej. W drugim kwadracie zaznaczono zintegrowany most PCH.

: „Samodzielny” most PCH a obok gniazdo do montaży procesora

Powyższe informacje powinny dać już pogląd na to, dlaczego wymiana takiego procesora jest trudną sprawą – w domu praktycznie nikt tego nie zrobi a jeśli chodzi o serwisy laptopów, to nawet te profesjonalne i zaawansowane miewają z wymianą tych procesorów problemy. Dlaczego?

Przede wszystkim ze względu na rozmiar takiego procesora i jego kształt – o ile większość serwisów radzi sobie z lutowanie standardowych układów BGA o kształcie kwadratu, to wlutowanie takiego chipu jest już dużo trudniejszą czynnością:

: Tak wygląda duży układ po prawej a tak normalny po lewej. Obok można zobaczyć czym różnią się oba układy jeśli chodzi o sposób montażu.

: Duży układ Intel po podniesieniu. Widać dużą (ponad 1000) ilość pól lutowniczych na których nie dość że wykrzywiony to jeszcze prostokątny układ musi się przylutować.

: Tuta widzimy normalny układ BGA w kształcie kwadratu. Nie wygina się on a dzięki kwadratowemu kształtowi łatwo się lutuje.

Druga sprawa to krzywizna jaką są obarczone te lutowane procesory. Zwykły układ BGA zazwyczaj jest płaski, jednak procesory lutowane Intela mają sporą krzywiznę gdy spojrzy się na ich krawędź, przez co wymagają specjalnego traktowania i bardzo precyzyjnie dopasowanego profilu lutowniczego tak aby potem poprawnie wlutować się do płyty głównej:

: Czerwona linia podkreśla krzywiznę procesora (po lewej stronie) względem standardowego układu graficznego (po prawej stronie).

: Porównanie dużego procesora Intel do standardowego układu BGA w tym przypadku karty graficznej.

Trzecia, jednak niezbyt często występująca trudność, to „combo” dużego procesora i czarnego kleju pod nim (zagadnienie czarnego kleju poruszaliśmy w TYM artykule) – jednak występuje to praktycznie tylko w laptopach marki Lenovo i to na szczęście nie wszystkich – obecność kleju zależy od fabryki, która wyprodukowała dla Lenovo płytę główną.

czarny_klej_pod_bga_intel_core_hq_lenovo

W czerwonym kółku zaznaczono widoczny czarny klej, które jest tak mocny, że czasami próba zdjęcia przyklejonego nim układu koczy się uszkodzeniem laminatu. Dodatkowo gdy klejem przyklejony jest duży lutowany procesor w formie układu BGA to taka naprawa osiąga najwyższy stopień trudności.

Gdy już uporamy się z powyższymi problemami to reszta procesu wymiany nie różni się praktycznie niczym od wymiany standardowego układu BGA, czyli zadajemy maszynie do lutowania odpowiedni profil i pilnujemy procesu aż do rozpływu procesora i jego przylutowania do płyty głównej. Brzmi banalnie? Jednak prawda jest taka, że pokonanie początkowych problemów (rozmiar, krzywizna itp.) to 90% sukcesu – reszta jest już praktycznie czujną obserwacją całego procesu.

Podsumowanie

Jeśli dobrnąłeś do tego akapitu to cieszymy się, że nasz artykuł wzbudził Twoje zainteresowanie. Głównym zamysłem autora było pokazanie jak rozwój technologii oprócz pozytywnych skutków, niesie za sobą również mniej kolorowe konsekwencje i co zyskuje oraz traci na tym „przeciętny” kowalski, jakie było podejście producentów elektroniki jeszcze kilka lat temu a jakie jest teraz.

Zostawiając chwilowo na boku samą technologię, warto też zwrócić uwagę na środowisko naturalne. Nie trzeba być wybitnym ekologiem aby wywnioskować, że obecne obniżanie przez producentów trwałości sprzętu i utrudnianie jego naprawy, prowadzi to wytwarzania coraz większej ilości elektro-śmieci, bo laptop naprawiony znowu wraca do użytkownika, a laptop, którego nie da się naprawić ląduje na kupie złomu, po czym użytkownik kupuje jeszcze nowszego laptopa, który jest jeszcze mniej trwały i trudniejszy w naprawie i znowu go wyrzuca i idzie po nowego – to błędne koło toczy się coraz szybciej i coraz szybciej rośnie ilość wytwarzanego elektro-złomu.

Tak kończą laptopy, które dokonały swojego żywota. Być może nie dało się ich naprawić, być może naprawa była nieopłacalna. Kto wie.

Na szczęście dla środowiska i dla nas, konsumentów – Unia Europejska choć często kojarzona z absurdalnymi regulacjami – planuje w tej kwestii zmusić producentów elektroniki to produkcji trwalszego i łatwiejszego w naprawie sprzętu elektronicznego co powinno przynieść pozytywne skutki za równo dla portfeli użytkowników jak i dla środowiska.

Jeśli czegoś nie zrozumiałeś albo masz pytanie zapraszamy do kontaktu z naszym serwisem laptopów:

KONTAKT

Na koniec lista laptopów, o których wiemy, że posiadają duże lutowane procesory firmy Intel, procesory są posortowane według architektury i generacji:

KABY LAKE:

Intel Core I7-7500U SR341 HE8067702739526:

Asus Zenbook UX310UA-FC347T iGP
Dell Inspiron 15 5000 5567-1753
Dell Vostro 15 5568
Dell XPS 13 9360-4764
HP ProBook 430 G4-Y8B47EA
HP ProBook 470 G4 Z2Y46ES
Lenovo ThinkPad 13 20J1005TPB
Lenovo ThinkPad T570 PL
Lenovo ThinkPad X270 20HN0012PB

Intel Core i7-7820HK SR32P CL8067702870009

Acer Predator 17 X GX-792-76DL
Lenovo Legion Y920-17IKB
MSI GT75VR 7RF-012 Titan Pro

Intel Core i7-7700HQ SR32Q CL8067702870109

Acer Aspire 7 A717-71G-72VY
Acer Aspire VN7-593G-73HP V15 Nitro BE
Acer Aspire VX5-591G-75C4 VX15
Acer Aspire VX5-591G-D0DD
Acer Predator Helios 300
Alienware 15 R3
Asus GL503VD-DB74
Asus GL553VE-FY022T PL
Asus Strix GL753VD-GC045T
Asus VivoBook Pro 15 N580VD-DM028T
Asus Zephyrus GX501VS
Dell Inspiron 15 7000 7567
Gigabyte Aero 14 GA-K106Q416-PL-B02
HP Omen 15-ax213ng
HP Omen 15-ce002ng
HP Omen 17-an014ng
HP Pavilion 15 Power 1GK62AV
Lenovo Legion Y520-15IKBN-80WK001KUS
Lenovo Lenovo Legion Y720 80VR002XGE
Lenovo ThinkPad T470p PL
Lenovo Yoga 720-15IKB-80X7
MSI GE63VR 7RF Raider
MSI GP72MVR 7RFX Leopard Pro
Saelic Veni G422 G7TPK4
Smart7 Deimos GX15E G1
Smart7 Fobos GX15D G1

Intel Core i7-7600U SR33Z FJ8067702739628

Lenovo ThinkPad Yoga 370 PL

Intel Core i7-7Y75 SR2VK, SR2ZT, SR33X HE8067702739526

Dell XPS 13-9365 2-in-1

Intel Core I5-7200U SR342 FJ8067702739739

Acer Aspire 5 A515-51G-51RL
Asus ASUSPRO B9440UA-GV0100T
Asus Vivobook S15 S510UQ-BQ189T
Dell Inspiron 13 5378-0K46
Dell Inspiron 15 5578-4G33
Dell Latitude 5280 N014L528012QG45
Dell Latitude 5580
Dell Vostro 5468
Fujitsu LifeBook A557 PL
HP EliteBook 840 G4 Z8N44EA
HP EliteBook 850 G4 Z8W50EA
HP ProBook 450 G4 Z2Y44ES
HP ProBook 640 G3 Z8K61EA
HP ProBook 650 G3 Z2N47EA
Lenovo IdeaPad V110-17IKB 80V20006GE
Lenovo ThinkPad E470 20H1004SPB
Lenovo ThinkPad E470-20H2S00400
Lenovo ThinkPad E570-20H6S00000
Lenovo ThinkPad L470 PL
Lenovo ThinkPad L570 20J80020PB
Lenovo ThinkPad T470s PL
MSI CX62 7QL

Intel Core i5-7440HQ SR32R CL8067702870214

Dell Latitude 5480 N005L548014EMEA

Intel Core i5-7300HQ SR32S CL8067702870309

Acer Aspire V17 Nitro BE VN7-793G-52XN
Dell Inspiron 15 7000 7577
Dell XPS 15 2017 9560 (7300HQ, Full-HD)
Hyperbook N85-7300-8-12-1060
Lenovo Legion Y520-15IKBM 80YY001APB
MSI GV62 7RD-1890XPL
MSI GV72 7RD-1048XPL
Saelic Veni G522

Intel Core i5-7300U SR340 FJ8067702739633

Lenovo ThinkPad X1 Carbon 5 20HQ001XPB

Intel Core i5-7260U SR363 FH8067703037209

HP Spectre x2 12-c000nf
HP Spectre x2 12-C001NF
HP Spectre x2 12-C080no

Intel Core i5-7Y57 SR33Y HE8067702739527

Dell Latitude 7285
Dell Latitude 7285-8718
Google Pixelbook

Intel Core I3-7100U SR2ZW, SR343 FJ8067702739738

HP ProBook 440 G4 Z2Y47ES

Pozostałe:

Intel Core i5-7287U SR360 FH8067703022508
Intel Core i5-7360U SR365 FH8067703037109
Intel Core i5-7267U SR362 FH8067703022607
Intel Core i3-7167U SR361 FH8067703022715
Intel Core i3-7130U SR3JY FJ8067702739765
Intel Core i7-7920HQ SR32L CL8067702869821
Intel Core i7-7820HQ SR32N CL8067702869911
Intel Core i7-7560U SR366 FH8067703037007
Intel Core i7-7567U SR367 FH8067703022414
Intel Core i7-7660U SR368 FH8067703036924

SKYLAKE:

Intel Core I7-6700HQ SR2FQ, SR2SL CL8066202194635, JQ8066202195126

Acer Predator 15 G9-591-74ZV
Acer Predator 15 G9-593-765Q
Acer Predator 17 G9-793-77LG
Acer Predator 17 NX.QK4EP.022
Asus G501VW-FY081T
Asus G752VL-T7023T
Asus G752VM PL
Asus G752VT
Asus G752VY-GC110T
Asus GL552VW-DK725T
Asus GL702VM-GC102D
Asus GL752VW-T4168T
Asus N552VX-FY103T
Asus N752VX-GC131T
Asus Strix GL502VS-FY032T
Asus Strix GL502VT-DS74
Asus Strix GL502VY-DS71
Dell Inspiron 15 7559
Dell Inspiron 15 7566 PL
HP Envy 17-n107ng
HP Omen 17-w110ng
HP Pavilion 15-ak003ng
HP ZBook Studio G3 T7W00EA
Hyperbook SL502 VR
Lenovo Ideapad Y700-17 80QK7709PB
Lenovo Y700-15 80NV004LPB
MSI GS43VR 6RE-006US
MSI GS60 6QE-046XPL
MSI GS63VR-6RF16H22 Stealth Pro
MSI GS70 6QE-036XPL
MSI GS73VR 6RF
MSI GT62VR-6RE16H21
MSI WT72-6QJ
Saelic Veni G731
Saelic Vidi G761
Schenker XMG P406

Intel Core i7-6820HK SR2FL CL8066202194730

Aorus X5 v6 AO-S107W516-PL-002
Aorus X7 v6 AO-S107Q716-PL-005
Asus G701VO-CS74K
Asus G752VS-XB78K
Medion Erazer X7849 MD 60292
MSI GT72S 6QE-071PL
MSI GT73VR 6RF
MSI GT73VR-6RE16SR451
MSI GT83VR-6RE32SR451
Schenker XMG P706

Intel Core i7-6820HQ SR2FU CL8066202194731

Lenovo ThinkPad P70

Intel Core i7-6600U SR2F1 FJ8066201924950

Dell Latitude 12 E7270 PL
Fujitsu LifeBook E736 E7360M27BBPL
Fujitsu LifeBook S936 PL
HP EliteBook 840 G3 T8X41EA
Lenovo ThinkPad T460s 20FA003FPB
Lenovo ThinkPad T560 20FH001APB
Toshiba Tecra Z40-C-11F

Intel Core i7-6650U SR2KA FJ8066202499212

Microsoft Surface Pro 4 Core i7

Intel Core i7-6560U SR2JB FJ8066202496507

Lenovo IdeaPad 710S-13ISK

Intel Core i7-6500U SR2EZ FJ8066201930408

Acer Aspire S 13 S5-371-71QZ
Acer Aspire VN7-572G-72L0
Acer TravelMate P648-M-757N
Acer TravelMate X3 X349-M-7261
Asus ASUSPRO P2530UA-DM0046E
Asus Zenbook UX310UQ-GL011T
HP ProBook 450 G3 P4P34EA
HP Spectre 13
Lenovo ThinkPad E560 20EV000XPB
Lenovo ThinkPad L460-20FVS01400
Lenovo ThinkPad P40 Yoga 20GQ0004PB
Lenovo ThinkPad P50s-20FKS00400
Toshiba Portege Z30-C-125

Intel Core I5-6300HQ SR2FP CL8066202194632

Acer Aspire V Nitro VN7-792G-55SF
Acer Aspire V5-591G-50NC
Dell XPS 15 2016 9550
Lenovo ThinkPad T460p 20FX0026PB

Intel Core i5-6440HQ SR2FS CL8066202194729

Dell Latitude E5570 N026LE557015EMEA
Dell Precision 3510 52452051.2

Intel Core i5-6300U SR2F0 FJ8066201924931

Dell Latitude 12 E5270
Dell Latitude 14 E5470
Dell Latitude E7470 N001LE747014EMEA
HP EliteBook Folio 1040 G3
Microsoft Surface Book Core i5
Microsoft Surface Pro 4 PL

Intel Core i5-6200U SR2EY FJ8066201930409

Acer Aspire V3-372-50LK
Acer TravelMate P658-M-537B
Asus B8430UA-FA0203E
Dell Latitude 3470 N2P7L347014EMEA
Dell XPS 13-9350
Fujitsu LifeBook A556 PL
Fujitsu Lifebook E746 VFY:E7460M85ABPL
HP 250 G5 SP X0N33EA
HP EliteBook 820 G3 T8X20EA
HP EliteBook 850 G3 T9G19EA
HP Envy 13-d000ng
HP ProBook 430 G3 P4N86EA
HP ProBook 440 G3 PL
HP ProBook 470 G3 W4P78EA
HP ProBook 640 G2 T8T61EA
HP ProBook 650 G2 T8X61EA
Lenovo B51-80 80LM0027PB
Lenovo E31-80 PL
Lenovo IdeaPad 500S-13ISK
Lenovo Ideapad 510-15ISK
Lenovo Ideapad 510S-13ISK
Lenovo ThinkPad 13-20GKS01100
Lenovo ThinkPad E460-20EUS00000
Lenovo ThinkPad L560-20F10026GE
Lenovo ThinkPad T460 20FNV402PB
Lenovo ThinkPad X260-20F60041GE
Lenovo ThinkPad Yoga 460-20EM000QGE
Lenovo Yoga 500-14ISK
Lenovo Yoga 710-14ISK
Toshiba Satellite L50-C-275
Toshiba Tecra Z50-C-114
Xiaomi Mi Notebook Air 13.3 2016

Intel Core i3-6100U SR2EU FJ8066201931104

Dell Vostro 3568 PL

Pozostałe:

Intel Pentium 4405U SR2EX FJ8066201930905
Intel Pentium 4405Y SR2ER HE8066201931229
Intel Core i7-6920HQ SR2FT CL8066202194719
Intel Core i7-6970HQ SR2QW JQ8066202195121
Intel Core i7-6870HQ SR2QX JQ8066202195122
Intel Core I3-6006U SR2UW FJ8066201931106
Intel Core i3-6167U SR2JF FJ8066202498901
Intel Core i3-6100H SR2FR CL8066202194634
Intel Core i3-6157U SR2XA FJ8066202498907
Intel Core i5-6260U SR2JC FJ8066202496511
Intel Core i5-6198DU SR2NR FJ8066201930412
Intel Core i5-6350HQ SR2QZ JQ8066202195125
Intel Core i5-6287U SR2JJ FJ8066202499001
Intel Core i5-6267U SR2JK FJ8066202499002
Intel Core i5-6360U SR2JM FJ8066202499208
Intel Core i7-6770HQ SR2QY JQ8066202195123
Intel Core i7-6567U SR2JH FJ8066202499000

Ivy Bridge

Intel Core I7-3537U SR0XG AV8063801119700

Lenovo ThinkPad S531
Sony Vaio SV-F1521V6EB
Sony Vaio SV-F15A1S2ES

Intel Core i7-3820QM SR0MK AV8063801012807

Lenovo ThinkPad W530-N1K43GE

Intel Core i7-3720QM SR0MM AV8063801013210

Alienware M14x R2
Asus G75V
Dell Precision M4700

Intel Core i7-3635QM SR0UY AV8063801106500

Samsung 770Z5E-S01DE
Samsung 770Z7E-S01DE

Intel Core i7-3615QM SR0MP AV8063801013612

Samsung 700Z7C-S01DE

Intel Core i7-3632QM SR0UZ AV8063801152700

HP ProBook 470 G0-H6P56EA

Intel Core i7-3612QM SR0MR AV8063801130704

Asus UX51VZ
Dell Inspiron 15R SE
Dell Vostro 3560 (51609735)
Dell XPS 15 (L521x) PL
HP Pavilion g7-2007sg
Schenker XMG A102
Sony SV-S1511X9E/B
Sony Vaio SVE1711X1EB

Intel Core i7-3520M SR0MU AV8063801028803

HP Elitebook 2570p-B6Q10EA
HP EliteBook 8570p-B6Q03EA-ABD
Lenovo ThinkPad T530 2429-5XG
Sony Vaio SV-S13A1Z9E/S
Toshiba Tecra R940-S9440

Intel Core i7-3667U SR0N5 AV8063801057405

Dell XPS 12
HP EliteBook 2170p-B6Q15EA
Lenovo ThinkPad X1 Carbon

Intel Core i7-3517U SR0N6 AV8063801057605

Acer Aspire S7-191-73514G25ass
Asus UX21A-K1010V
Dell XPS 14-L421X
Samsung 900X3C-A04DE

Pozostałe:

Intel Core i7-3840QM SR0UU AV8063801104100
Intel Core i7-3740QM SR0UW AV8063801105300
Intel Core i7-3540M SR0X8 AV8063801109800
Intel Core i7-3687U SR0XH AV8063801119903
Intel Core i7-3689Y SR0ZP, SR12R AV8063801378203

HASWELL:

Intel Core I7-4510U SR1EB CL8064701477301

Dell Inspiron 17-5748
HP Envy 15-k010ng
HP Envy 17-k104ng

Intel Core i7-4980HQ SR1ZY CL8064701956300

Alienware 17 R2
MSI GT80 Titan SLI PL

Intel Core i7-4870HQ SR1ZX CL8064701956200

MSI GS30 Shadow
Schenker XMG P505

Intel Core i7-4720HQ SR1Q8 CL8064701472207

Acer Aspire VN7-791G-79GT
Asus G501JW
Asus GL552JX-CN154H
Asus N551JW-CN094H
Asus R510JX-DM149H
Asus UX501JW-DS71T
Gigabyte P34W V3
Gigabyte P37X
Hyperbook G6 Cobra Edition
Lenovo IdeaPad Y50-70 PL
MSI GE62 2QF-025XPL
MSI GS60 2QE Ghost Pro 4K (2QEUi716SR51G)
MSI PE70 2QE
Razer Blade 14 2015
Schenker XMG A505
Schenker XMG A705
Schenker XMG P705

Intel Core i7-4710HQ SR1PX CL8064701472304

Acer Aspire V 15 Nitro VN7-591G-77A9
Acer Aspire V 17 Nitro (VN7-791G-759Q)
Alienware 15
Aorus X3 Plus v3
Asus G751JY-T7009H
Asus G771JM-T7025H
Lenovo IdeaPad Y50-70 59-427489
Lenovo Y70-70 Touch
MSI GT72-2PE16SR231BW
MSI GT72-2QE32SR311BW
Schenker XMG P505 PRO
Toshiba Satellite L70-B-130

Intel Core i7-4700HQ SR15E CL8064701470302

Aorus X7
Asus G750JH-T4080H
Asus G750JM-T4014H
Asus G750JS-T4064H
Asus G750JW
Asus G750JX
Asus G750JZ-T4023H
Asus N550JV-CN201H
Asus N56JR-S4080H
Asus N750JK-T4042H
Asus N750JV-T4110H
Lenovo IdeaPad Y50
MSI GE60-2PEi781B
MSI GE70-2PC-036XPL
MSI GS70-2PEi71611
MSI GS70-65M21621
Toshiba Satellite S70-B-106

Intel Core i7-4712HQ SR1PZ CL8064701472704

Asus NX500JK-DR018H
Intel Core i7-4702HQ SR15F CL8064701470403
Dell Precision M3800 QHD
Dell XPS 15 (Late 2013)

Intel Core i7-4558U SR188 CL8064701481303

Asus Zenbook UX301

Intel Core i7-4600U SR1EA CL8064701477000

Fujitsu Lifebook T904
Fujitsu LifeBook U904 M0010PL
HP EliteBook 820 G1
HP EliteBook 840 G1
HP ZBook 14
Lenovo ThinkPad X240
Toshiba Tecra Z50 A-12K

Intel Core i7-4650U SR16H CL8064701462800

Asus ASUSPRO Advanced BU401LA-CZ020G
Asus Pro B551LG-CN009G
Dell XPS 12 Haswell

Intel Core i7-4500U SR16Z CL8064701477202

Acer Aspire S7-392
Asus ASUSPRO Essential PU301LA-RO064G
Asus F550LN-CN89H
Asus VivoBook S551LB-CJ026H
Asus X750LN-TY012H
Dell Inspiron 15 3537
Dell Inspiron 15-7537
Dell Inspiron 15R-5537
Dell Inspiron 17R-5737
Dell Inspiron 7737 CN77304
Lenovo ThinkPad S440
Sony Vaio Pro 13 SVP-1321C5ER
Toshiba Portege Z30-A-12U
Toshiba Satellite L50-B-182

Intel Core I5-4200U SR170 CL8064701477702

Acer Aspire V5-573G-54208G50aii
Asus UX32LA-R3025H
Asus UX32LN
Asus X550LB-NH52
Asus X550LD-XX023H
Dell Latitude 3340 Education Series
Dell Latitude 3440
Dell Latitude 3540
Dell Latitude E7240
Dell Latitude E7440
Fujitsu Lifebook U574
P EliteBook 850 G1-H5G34ET
HP EliteBook Folio 1040 G1 (H5F62ET)
HP Pavilion 15-n005sg
HP ProBook 430-G1
Lenovo IdeaPad G50-70
Lenovo IdeaPad S510p 59-405717
Lenovo IdeaPad U430 Touch 59372369
Lenovo ThinkPad S540 20B30059GE
Lenovo ThinkPad T440 20B6A002PB
Lenovo ThinkPad T440s 20AQ-S00500
Lenovo Yoga 2 Pro
Samsung ATIV Book 9 Plus
Sony Vaio Pro 11 SVP121M2EB.G4
Toshiba Satellite M50-A-11L
Toshiba Tecra Z40 A-147

Intel Core i5-4258U SR18A CL8064701481503

Apple MacBook Pro Retina 13 inch 2013-10

Intel Core i5-4310U SR1EE CL8064701477600

Dell Latitude 12 E5250
Dell Latitude 14 E5450
Dell Latitude E5550

Intel Core i5-4300U SR1ED CL8064701477400

Dell Latitude E5440-4668
Dell Latitude E5540

Intel Core i5-4210U SR1EF CL8064701477802

Alienware 13
Asus ASUSPRO Advanced BU201LA-DT036G
Asus B551LA-CF361G
Asus PU451LD-WH754G
Asus R556LN-XO046H
Dell Inspiron 15 3542-2293
Dell Inspiron 15-5547
HP Pavilion 15-p008ng
HP ProBook 470 G2 G6W52EA
Lenovo B50-70 59-407828
Lenovo IdeaPad Z50-70 59-428149

Intel Core i5-4250U SR16M CL8064701463101

Apple MacBook Air 11 inch 2013-06 MD711D/A
Apple MacBook Air 13 inch 2013 MD760D/A

Intel Core I3-4030U SR1EN CL8064701552900

Acer Extensa 2510-34Z4
Asus PU551LA-XO359G

Intel Core i3-4010U SR16Q CL8064701478202

Lenovo M30-70

Intel Core i3-4005U SR1EK CL8064701478404

Dell Vostro 3546 JAN15HSW1601_1K9
Fujitsu Lifebook A514

Intel Pentium 3556U SR1E3 CL8064701558100

Lenovo IdeaPad Flex 15

Pozostałe:

Intel Core i7-4960HQ SR1BS CL8064701511001
Intel Core i7-4950HQ SR18G CL8064701509700
Intel Core i7-4860HQ SR1BP CL8064701510800
Intel Core i7-4850HQ SR1Q8 CL8064701472207
Intel Core i7-4770HQ SR1ZW CL8064701956100
Intel Core i7-4760HQ SR1BM CL8064701510601
Intel Core i7-4722HQ SR1PY CL8064701472605
Intel Core i7-4750HQ SR18J CL8064701510101
Intel Core i7-4578U SR1ZT CL8064701954600
Intel Core i7-4550U SR16J CL8064701462901
Intel Core i7-4610Y SR18D CL8064701512303
Intel Core i5-4308U SR1ZU CL8064701954700
Intel Core i5-4288U SR189 CL8064701481403
Intel Core i5-4278U SR1ZV CL8064701954800
Intel Core i5-4360U SR16S CL8064701476701
Intel Core i5-4350U SR16L CL8064701463001
Intel Core i5-4260U SR16T CL8064701476801
Intel Core i5-4300Y SR192 CL8064701558601
Intel Core i5-4402E SR17Q CL8064701528501
Intel Core i5-4302Y SR19B CL8064701564001
Intel Core i5-4202Y SR190 CL8064701558401
Intel Core i5-4220Y SR1DB CL8064701570400
Intel Core i5-4210Y SR191 CL8064701558501
Intel Core i5-4200Y SR18T CL8064701557900
Intel Core i3-4100E SR17N CL8064701484002
Intel Core i3-4158U SR18B CL8064701526902
Intel Core i3-4120U SR1EP CL8064701553300
Intel Core i3-4025U SR1EQ CL8064701553401
Intel Core i3-4100U SR16P CL8064701476302
Intel Core i3-4102E SR17R CL8064701528601
Intel Core i3-4030Y SR1DD CL8064701570500
Intel Core i3-4020Y SR1DC CL8064701512402
Intel Core i3-4012Y SR1C7 CL8064701573500
Intel Core i3-4010Y SR18F CL8064701512503
Intel Pentium 3558U SR1E8 CL8064701569500
Intel Pentium 3561Y SR1DG CL8064701568201
Intel Pentium 3560Y SR1DE CL8064701486008
Intel Celeron 2957U SR1DV CL8064701570000
Intel Celeron 2981U SR1DX CL8064701570200
Intel Celeron 2980U SR1DM CL8064701479801
Intel Celeron 2955U SR16Y, SR1DU CL8064701523900, CL8064701567500
Intel Celeron 2961Y SR1DK CL8064701568400

Ivy Bridge

Intel Core I5-3337U SR0XL AV8063801129900

MSI S20-i541 UltraSlider
Samsung 530U4E-S02DE
Samsung 730U3E-S04DE
Samsung 740U3E-A01UB
Samsung ATIV 540U4E-K01US
Sony Vaio SV-F14A1M2E/S

Intel Core i5-3437U SR0XE AV8063801119300

Dell Latitude 6430u HD

Intel Core i5-3427U SR0N7 AV8063801057801

Fujitsu LifeBook U772
Google Chromebook Pixel

Intel Core i5-3317U SR0N8 AV8063801058002

Acer Aspire V5-571G-53314G50Makk
Asus S56CM-XX079H
Asus UX32VD
Asus Zenbook Prime UX31A
Dell Inspiron 14z (5423)
Dell Inspiron 15R-5521
Dell Inspiron 17R-5721
Dell Vostro 3360
HP Envy 6-1000sg
Lenovo IdeaPad S400-MAY8LGE
Lenovo IdeaPad U310
Lenovo IdeaPad Yoga 13
Lenovo ThinkPad Edge Twist S230u (N3C2FPB)
Lenovo ThinkPad T430u
Samsung 530U3C-A01DE
Samsung 540U3C-A01DE
Samsung 900X4C-A04DE
Sony Vaio Duo 11 SV-D1121X9EB
Toshiba Portege Z930-131
Toshiba Satellite U920t-100

Intel Core i5-3339Y SR0ZQ, SR12S AV8063801433100

Lenovo IdeaPad Yoga 11S

Intel Core i3-3217U SR0N9 AV8063801058401

Asus A56CB-XX053H
Asus VivoBook S200E-CT182H
Fujitsu Stylistic Q702 (LKN:Q7020M0002PL)
Lenovo IdeaPad U510 MBM62GE
Toshiba Satellite U940-100

Intel Pentium 2117U SR0VQ AV8063801058800

Samsung ATIV Book 2 – 270E5E

Intel Pentium 2129Y SR12M AV8063801377901

Acer Aspire V5-132P

Pozostałe:

Intel Celeron 1017U SR10A AV8063801130300
Intel Celeron 1037U SR108 AV8063801442900
Intel Celeron 1007U SR109 AV8063801118700
Intel Celeron 1047UE SR10EAV8063801116300
Intel Celeron 1019Y SR13W AV8063801443502
Intel Pentium 957 SR089 AV8062700852600

BROADWELL:

Intel Core I7-5500U SR23W FH8065801620004

Acer Aspire E5-772G-70VP
Acer Aspire S7-393-75508G25EWS
Asus P2520LJ-DF0014G
Dell Inspiron 15-7548
Dell Latitude 3550 CA5F6L3550EMEA
HP EliteBook 850 G2 J8R68EA
HP ProBook 470 G2 K9W25EA
HP Spectre 13-4001ng x360
Lenovo E50-80 80JD973CPB
Lenovo ThinkPad W550s 20E2-000PGE
Lenovo U31-70 80M5003EGE
Toshiba Portege Z30-B-10Q
Toshiba Satellite P50-C-10G

Intel Core i7-5700HQ SR2BP FH8065802491903

MSI GE62 2QC-468XPL
MSI GP62-2QEi781FD
MSI PX60 QD-034US

Intel Core i7-5600U SR23V FH8065801618304

Lenovo ThinkPad T450 20BVG733PB
Lenovo ThinkPad T450s-20BWS03F00
Lenovo ThinkPad T550
Lenovo ThinkPad X250-20CLS06D00
Lenovo ThinkPad Yoga 12 20DK002EPB

Intel Core I5-5200U SR23Y FH8065801620204

Acer Aspire E5-573G-5785
Acer Aspire V3-371-58DJ
Acer TravelMate P645-S-58HK
Asus F555LB-XO401H
Dell Inspiron 15-5558
Dell Inspiron 17 7746-3863
Dell Latitude 3450-9723
Dell Vostro 3558
Dell XPS 13-9343
Dell XPS 13-9343 Non-Touch
Fujitsu LifeBook A555G PL
HP 250 G4 T6P08ES
HP 350 G2 L8B05ES
Lenovo B50-80
Lenovo B70-80 80MRV097PB
Lenovo IdeaPad Z70-80 PL
Lenovo ThinkPad E450 20DCW048PB
Lenovo ThinkPad T450-20BV001VGE
Lenovo ThinkPad T450s-20BWS1UT00
Lenovo Z51-70
Toshiba Satellite Z30-B-100

Intel Core i5-5257U SR26K FH8065802064111

Apple MacBook Pro Retina 13 inch 2015-03
Lenovo G50-80 80E5039SGE

Intel Core i5-5300U SR23X FH8065801620104

Dell Latitude 12 E7250
Dell Latitude E5550
Dell Latitude E7450
Fujitsu LifeBook S935 0M0008PL
Fujitsu LifeBook U745
HP EliteBook 850 G2 J7B56EA
HP EliteBook Folio 1040 G2 H7W22EA
Lenovo Thinkpad L450 20DS0001GE
Lenovo ThinkPad X1 Carbon 2015

Pozostałe:

Intel Core i7-5950HQ SR2BJ FH8065802491601
Intel Core i7-5850HQ SR2BH FH8065802491501
Intel Core i7-5750HQ SR2BL FH8065802491802
Intel Core i7-5557U SR26E FH8065802063512
Intel Core i7-5650U SR267 FH8065801974816
Intel Core i7-5550U SR26A FH8065802063310
Intel Core i5-5287U SR26H FH8065802064011
Intel Core i5-5350U SR268 FH8065802063212
Intel Core i5-5250U SR26C FH8065802063410

Sandy Bridge:

Intel Core i3-2350M SR0DQ AV8062700996106

Asus K53SK-SX021V
Asus X301A-RX005V
Asus X54HR-SO060V
Sony Vaio SV-E14A1M6EW
Toshiba Satellite Pro C870-11R

Intel Core i3-2330M SR04L AV8062700846806

Asus Pro P53E-SO102X
Dell Inspiron 14R-N4110
Dell Inspiron N411z (C0425821)
HP Pavilion dm4-2110ew (QJ421EA)
Lenovo B570-M58G4GE
Lenovo ThinkPad Edge E320 (NWY5XPB)
Samsung 300E5A-S01

Intel Core i3-2310M SR04S AV8062700999605

Asus K53E-SX058V
Asus N53SV-SX240
Dell Latitude E5420 Essential
Dell Latitude E6420
Dell Vostro 3450 (Vostro0150)
Dell Vostro 3750
Fujitsu Lifebook AH531
HP ProBook 4330s XX946EA
HP ProBook 4530s-XX968EA
Lenovo IdeaPad Z370 (59-303748)
Lenovo ThinkPad Edge E420s NWD2QPB
Lenovo ThinkPad L520 NWB53GE
Lenovo ThinkPad T420i NW16NPB
Lenovo ThinkPad T420si (NV56RPB)
MSI CR640-048XPL
MSI CX640-040XPL
Samsung 400B4B-A01PL
Samsung RC720-S01PL
Samsung RF511-S01PL
Samsung Serie 3 300E5C-A06DE
Sony Vaio VPC-EH1M1E/W.G4
Toshiba Satellite Pro R850-122

Intel Core i3-2375M SR0U4 AV8062701313100

Dell Latitude 3330

Intel Core i3-2367M SR0CV AV8062701047904

HP Envy 4-1000sg
Lenovo ThinkPad Edge E130 (NZU36PB)
Sony Vaio SVT1311M1ES
Toshiba Portégé Z830-10N

Intel Core i3-2365M SR0U3 AV8062701313000

Lenovo IdeaPad S300 MA145GE

Intel Core i3-2357M SR0BJ AV8062701047703

Lenovo X121e-204562U
Samsung 350U2A-A01PL
Samsung 900X1B-A02

Intel Celeron 887 SR0VA AV8062701085401

Acer Aspire V5-431-887B4G50Mauu
Lenovo IdeaPad S300-59359324

Intel Celeron 847 SR08N AV8062700852800

Asus X201E-KX096H

Intel Pentium 987 SR0V4 AV8062701084701

Acer Aspire One 756 NU.SH0EG.007

Pozostałe:

Intel Core I3-2377M SR0CW AV8062701048004
Intel Celeron 877 SR0FD AV8062701148001
Intel Celeron 807 SR0PW, SR0VL AV8062701079702, AV8062701345600
Intel Pentium 997 SR0F9, SR08F, SR0V5 AV8062701147501, AV8062701084800, AV8062701084801
Intel Pentium 977 SR0FB, SR0V1 AV8062701147701, AV8062701022601
Intel Pentium 967 SR0FC AV8062701147801
Intel Celeron 867 SR0V3 AV8062701022801
Intel Celeron 797 SR0ED, SR0VK AV8062701079601, AV8062701345500